نوشته‌ها

استفاده مناسب از نور زرد در کنار نورهای دیگر که باعث تعدیل شدت آن می گردد.

روانشناسی نور زرد

روانشناسی رنگ زرد

نور زرد، نوری پر انرژی و خسته کننده

پس از رنگ کهربایی به رنگ زرد در طیف مرئی می رسیم.

این رنگ به نسبت دارای طیف متعادلی از قرمز و سبز است ،لذا آن انرژی مثبت و گرم رنگ کهربایی را تا حدودی از دست داده است.رنگ زرد در طبیعت به صورت وسیع و به عنوان رنگ پایه به ندرت وجود دارد و معمولا ترکیبات آن با سفید یا در کنار رنگ های دیگر در طبیعت یافت می شود.نور زرد در صورتی که در کنار نورهای دیگر یا به صورت جزئی مورد استفاده قرار گیرد تاثیر مثبت و همراه با انرژی از خود نشان می دهد ، اما استفاده از آن به عنوان نور اصلی اثر منفی به همراه دارد.

تفاوت اصلی نور زرد با نور کهربایی در این است که رنگ کهربایی دارای یک پس زمینه اندک قرمز است و همین پس زمینه کم بسیار در تاثیر روانی آن ها تفاوت ایجاد کرده است.

در روانشانسی رنگ زرد را به عنوان رنگ تنفر می شناسند،چرا که این رنگ اگر در یک اتاق و به صورت رنگ پایه و به صورت وسیع مورد استفاده قرار گیرد باعث ایجاد حسی می گردد که مخاطب را مجبور به خروج از اتاق می کند.البته رنگ قرمز نیز تاثیر مشابه دارد،لیکن در آنجا خشم و حرارت عامل ایجاد حس فرار می باشد و در این جا حس دلزدگی.

استفاده نا مناسب از نور زرد به عنوان نور قالب در نورپردازی

استفاده نا مناسب از نور زرد به عنوان نور قالب در نورپردازی

رنگ زرد از طرفی به دلیل نزدیکی رنگ آن به طلا به عنوان نماد ثروت شناخته می شود.ترکیب این رنگ در معماری نور در کنار رنگ های دیگر همچون سفید می تواند چنین حسی را ایجاد کند.این رنگ همین طور به عنوان رنگ کار شناخته می شود و می توان از آن جهت تبلیغات و یا جلب توجه در حوزه صنایع پرکار استفاده نمود.

رنگ زرد دارای هشدار دهندگی کمی نیز میباشد.همین طور در شب و یا محیط های تاریک می تواند به خوبی دیده شود و این امر آن را مناسب کرده است برای جلب نگاه و توجه.

نور زرد در نورپردازی معمولا به صورت پایه یافت نمی شود.لذا برای تولید آن اکثرا از ترکیب رنگ های مختلف همچون قرمز و سبز ، یا عمل فیلتراسیون رنگ هایی همچون سفید استفاده می شود.به همین دلیل گاهی اوقات شاهد هستیم که ترکیب نا مناسب این رنگ ها باعث ایجاد نا زیبایی و القای حسی نا مطلوب در مخاطب می شود.

استفاده مناسب از نور زرد در کنار نورهای دیگر که باعث تعدیل شدت آن می گردد.

استفاده مناسب از نور زرد در کنار نورهای دیگر که باعث تعدیل شدت آن می گردد.

نور سبز چراغ ترافیکی

روانشناسی نور سبز

روانشناسی رنگ سبز

نور سبز، نور الهی و آرامش فعال

نور بعدی در طیف رنگ های مرئی نور سبز است که پس از رنگ زرد واقع شده است.این نور یکی از نور های اصلی است،لذا تاثیری منحصر به فرد بر روی ذهن دارد.رنگ سبز قابل رویت ترین نور در بین نورهای مرئی است،لذا در نورپردازی می تواند به خوبی مورد استفاده قرار گیرد.

رنگ سبز یکی از پرکاربردین رنگ ها در طبیعت است.لذا یکی از رنگ هایی است که می تواند به خوبی و به وفور در نورپردازی استفاده شود.همین طور می تواند همراه با رنگ های دیگر به خوبی ترکیب شود و ترکیب های متفاوتی را ایجاد نماید.

نور زیبای سبز در میان شفق قطبی در آلاسکا

نور زیبای سبز در میان شفق قطبی در آلاسکا

رنگ سبز یکی از رنگ هایی است که در بهشت به وفور مورد استفاده قرار می گیرد و لذا با فطرت انسانی مطابق است.این رنگ دارای طیف وسیعی از رنگ ها است ولی متاسفانه می بینیم در ایران معمولا تنها از رنگ خالص سبز استفاده می شود.رنگ سبز خالص زیبا است ، لیکن به دلیل این که این رنگ رنگی خالص است و بعضی از رنگ ها تحت تاثیر آن دیده نمی شوند،استفاده از آن در بعضی موارد همچون نورپردازی بعضی درختان توصیه نمی شود.نورپردازی درخت به وسیله رنگ سبز خالص باعث می شود ماهیت درختانی چون سرو نادیده گرفته شود و ما درختانی بی هویت و یک شکل داشته باشیم.

طیف نور سبز

طیف نور سبز

نور سبز اثری آرامش بخش دارد ، در صورتی که مثل رنگ آبی باعث القاء حس سرما نمی شود.لذا استفاده از آن برای ایجاد آرامش توصیه می شود.به همین دلیل است که می بینیم در چراغ های راهنمایی و رانندگی از این نور برای مناسب نشان دادن اوضاع استفاده می شود ،چرا که اگراز رنگ آبی استفاده می شد حس آرامش بدون جنب و جوش به مخاطب منتقل می شد.

نور سبز چراغ ترافیکی

نور سبز چراغ ترافیکی

لامپ ترافیکی نارنجی رنگ

روانشناسی نورکهربایی (نارنجی)

روانشناسی رنگ و نور کهربایی

لامپ ترافیکی نارنجی رنگ

لامپ ترافیکی نارنجی رنگ

نور کهربایی (امبر یا نارنجی)، تلفیق نیرو و زیبایی

این رنگ به واقع دومین رنگ اصلی پس از رنگ قرمز است و لامپ های دارای رنگ کهربایی خالص به راحتی در دسترس هستند.این رنگ خصوصیات گرمایی رنگ قرمز را به صورت تعدیل یافته دارا است ، و به دلیل وجود همین اعتدال توانسته است پر انرژی ترین رنگ از نظر تاثیر روانی در طیف طول موج مرئی باشد.زیرا دیگر خصوصیات منفی رنگ قرمز همچون ایجاد خستگی در شخص را دارا نمی باشد.لذا از این رنگ نور می توان به مقدار بیشتری در نورپردازی و یا حتی در روشنایی استفاده کرد ، آن چنان که می بینیم لامپ های بخار سدیم کم فشار مورد استفاده در جاده ها دارای چنین رنگی هستند.این رنگ هنوز مقداری از خصوصیات هشدار دهنده رنگ قرمز را دارا است ، آنچنان که می بینیم در چراغ های راهنمای خودرو و چراغ های راهنمایی در درجه دوم برای ایجاد هشدار مورد استفاده قرار می گیرد.

استفاده از روشنایی لامپ های بخار سدیم به رنگ کهربایی

استفاده از روشنایی لامپ های بخار سدیم به رنگ کهربایی

همانطور که گفته شد ما می توانیم از این رنگ در نورپردازی به مقدار بیشتری استفاده کنیم و گاهی دیده می شود از این رنگ به عنوان رنگ اصلی در نورپردازی یک المان استفاده می شود ، همچون نورپردازی برج ایفل در پاریس.البته معمولا از این رنگ برای نورپردازی کلی یک بنا،خصوصا نورپردازی داخلی استفاده نمی شود.زیرا که استفاده بیش از حد از آن می تواند باعث ایجاد خستگی شود.این که می بینید استفاده از این رنگ برای نورپردازی و روشنایی در فضای باز دارای مطلوبیت است به این دلیل است که در محیط بیرون این رنگ در کنار رنگهای مکمل طبیعی قرار می گیرد.لذا در محیط های داخلی یا در مکان هایی که به صورت طبیعی این رنگ در کنار رنگی دیگر قرار نمی گیرد می بایست از رنگ های طیف مخالف یا رنگ های طیف سفید در کنار آن استفاده کرد.

این رنگ به واقع یکی از رنگ های پر استفاده در نورپردازی حرفه ای است و تقریبا می توان گفت استفاده از آن در هر بنایی مطلوب است ، با این شرط که به نکات حاشیه آن توجه کرد.این رنگ می تواند انرژی خوب و مطلوبی را به مخاطب منتقل کند ، لذا استفاده از این رنگ در مبادی خروجی شهر،در مکان های سرد و در ساعات اولیه روز پیشنهاد می گردد.

یکی از نکاتی که می بایست در خصوص این رنگ نور در نظر داشت ، این است که معمولا این رنگ در منابع نوری دارای یک محدوده زرد تر و قرمز تر است.لذا می بایست با توجه به رنگ های مکمل مورد استفاده در کنار این رنگ،به درستی رنگ مناسب را اتخاذ کرد.

نورپردازی برج ایفل به وسیله چراغ های بخار سدیم کهربایی (نارنجی) رنگ

نورپردازی برج ایفل به وسیله چراغ های بخار سدیم کهربایی (نارنجی) رنگ

اجرای نورپردازی المان میدان راه آهن مشهد

اجرای نورپردازی المان میدان راه آهن مشهد به وسیله رنگ کهربایی

نور قرمز چراغ راهنما

روانشناسی رنگ قرمز

روانشناسی رنگ قرمز

نور قرمز،نور اشتها آور و مجلل:

نور قرمز چراغ راهنما

نور قرمز چراغ راهنما

نور قرمز دارای کمترین فرکانس در بین رنگ های مرئی است.این رنگ که رنگی پر انرژی در بین رنگ ها است و به گونه ای گرم ترین رنگ نور است ، دارای ظاهری آتش گونه و پرانرژی است ، به صورتی که اگر از این رنگ به عنوان رنگ اصلی در نورپردازی استفاده شود باعث ایجاد حسی غضب آمیز و محرک خواهد شد،درست مانند کسی که در یک حلقه آتش گرفتار شده است.نور قرمز به علت شباهتش به آتش و فلزات گذاخته رنگی هشدار دهنده است،لذا می بینیم که از این رنگ در چراغ های ترمز ماشین و چراغ های راهنما زیاد استفاده می شود.

چیزی که مشخص است ، استفاده زیاد از این رنگ به عنوان رنگ اصلی به هیچ وجه مطلوب نمی باشد، مگر در جایی که واقعا نیاز به ایجاد چنین احساسات نا مطلوبی هست،مانند تونل های وحشت و امثال آن.

همچنین خوب است اشاره کنیم به این که استفاده این رنگ در کنار رنگ های دیگر و به صورت جزئی می تواند مطلوب باشد.به عنوان مثال از آنجا که این رنگ دارای طیفی گرم است و حس گرسنگی را در انسان تحریک می کند می تواند در کنار رنگ هایی هم چون سفید در رستوران ها و غذاخوری ها مورد استفاده قرار گیرد.

همچنین با استفاده از این رنگ در کنار رنگهای دیگر چون رنگ سفید گرم می توان حس جلال و ثروت را به مخاطب منتقل کرد.از سوی دیگر این رنگ به عنوان رنگ شهادت و عشق شناخته می شود.می توان با استفاده از این رنگ در مکان های متناسب ، این احساس ها را به مخاطب منتقل کرد.

از نکات منفی این رنگ نور می توان به تاثیر نا مطلوب آن بر درختان اشاره کرد.به واقع ما به عنوان نورپرداز می بایست روانشناسی دیگر موجودات زنده را نیز مد نظر داشته باشیم.این رنگ به علت طیف طول موجی که دارد باعث ایجاد حس وجود روز در گیاهان می شود ، و این باعث می شود گیاهان در محاسبه طول روز و در نتیجه فصل موجود و شرایط طبیعی دچار مشکل شود و مثلا در فصل زمستان از خود رفتاری زمستانی نشان دهد.لذا درختان و گیاهان ، به خصوص انواعی که حساس تر هستند دچار آسیب هایی تا حد جدی می شوند.در نتیجه ما می بایست در نورپردازی فضای سبز از رنگ قرمز و رنگ های ترکیبی آن پرهیز نماییم.

استفاده مطلوب از نور قرمز در نورپردازی به صورت نور غیر قالب در جهت القاء حس گرسنگی

استفاده مطلوب از نور قرمز در نورپردازی به صورت نور غیر قالب در جهت القاء حس گرسنگی

استفاده مطلوب از نور قرمز در نورپردازی به صورت نور غیر قالب در جهت القاء حس گرسنگی

استفاده مطلوب از نور قرمز در نورپردازی به صورت نور غیر قالب در جهت القاء حس گرسنگی

استفاده نامطلوب از نور قرمز در نورپردازی به صورت قالب

استفاده نامطلوب از نور قرمز در نورپردازی به صورت قالب

استفاده مناسب از پس زمینه نور بنفش در کنار روشنایی سفید رنگ محیط

روانشناسی نور بنفش

روانشناسی رنگ بنفش

نور بنفش ، آمیزه ای از تخیل و معنویت

نور بنفش در اسپکتروم نور پس از نور آبی قرار می گیرد.نور بنفش بین نور آبی و قرمز قرار دارد و در صورتی که ما بخواهیم می توانیم آن را به صورت ترکیبی از این دو رنگ ایجاد کنیم.نور بنفش علاوه بر داشتن اثرات آرامش بخش نور آبی دارای اثرات انرژی زایی و گرمایی رنگ قرمز به صورت تعدیل شده نیز هست.

طیف رنگ نور بنفش

طیف رنگ نور بنفش

رنگ بنفش در روانشناسی به عنوان رنگ قدرت شناخته می شود ، و بسیاری از قدرتمندان در طول تاریخ از این رنگ استفاده می کردند.

این رنگ نور دارای اثرات معنوی است ، به واقع باید دلیل این احساس را شباهت آن به آسمان نیمه شب دانست.آسمان شب علاوه بر دارا بودن رنگ آبی به عنوان رنگ غالب و آرامش بخش ،با داشتن طیف قرمز و در نتیجه تشکیل نور بنفش حس گرمای درونی را نیز در انسان تقویت می نماید.لذا آرامش به همراه انرژی درونی باعث ایجاد حسی معنوی می گردد.

آسمان شب.تاثیر نور بنفش به عنوان نورغالب کاملاً مشهود است.

آسمان شب.تاثیر نور بنفش به عنوان نورغالب کاملاً مشهود است.

همین ترکیب زیبا و متناسب آبی و قرمز باعث می شود که این رنگ نور خلاقانه هم باشد.لذا استفاده از این نور در مکان هایی که نیاز به ایجاد حس خلاقیت حس می شود مطلوب خواهد بود.

همان طور که مشخص شد این رنگ نور دارای مشخصات روانی مناسبی است ، لذا استفاده از آن به عنوان رنگ غالب به نسبت مناسب است.همچنین می توان از ترکیب این نور با نور های متضاد افکتی انرژی بخش و زیبا ایجاد کرد.

استفاده مناسب از پس زمینه نور بنفش در کنار روشنایی سفید رنگ محیط

استفاده مناسب از پس زمینه نور بنفش در کنار روشنایی سفید رنگ محیط

نمایی طبیعی از نورپردازی طبیعی در آسمان.ترکیب زیبای رنگ های آبی ، بنفش و زرد ایجاد حسی آرامش بخش و در عین حال انرژی زا می کند.

نمایی طبیعی از نورپردازی طبیعی در آسمان.ترکیب زیبای رنگ های آبی ، بنفش و زرد ایجاد حسی آرامش بخش و در عین حال انرژی زا می کند.

طراحی نورپردازی پارک شب-پارک وکیل آباد مشهد-استفاده از نور آبی در کنار نور گرم

روانشناسی نور آبی

روانشناسی رنگ آبی

نور آبی ، آرامشی دریایی

رنگ آبی را باید سرد ترین رنگ طیف نور مرئی دانست.این رنگ نور علارغم دمای رنگ نور و انرژی بالایی که دارد،به علت شباهت آن به رنگ دریا و آسمان به صورت روانی رنگی سرد قلمداد می گردد.

طیف رنگ نور آبی

طیف رنگ نور آبی

رنگ آبی رنگ سردی است و لذا در انسان حالت سرما را تشدید می کند.نور آبی را باید در مکان هایی استفاده کرد که نیاز به احساس آرامش یا احساس سرما داریم.نور آبی خالص رنگی پرقدرت دارد و از نور سفید دور ، لذا استفاده از رنگ خالص آبی در مقایس وسیع می تواند کمی خسته کننده باشد.لذا برای استفاده از نور آبی به صورت غالب تا جای ممکن می بایست کمتر از رنگ خالص آن استفاده کرد و از ترکیبات کم آن با رنگ های حوزه خود بهره برد.شبیه همان چیزی که در آسمان آبی مشاهده می کنیم.

طیف نور آبی طبیعی آسمان

طیف نور آبی طبیعی آسمان

از نور آبی همچنین می توان در آب نما ها استفاده کرد.البته باز هم توصیه می شود کمتر از رنگ خالص آن استفاده کرد و بهتر است از ترکیب آن با کمی سبز یا سفید استفاده کرد.

طراحی نورپردازی پارک شب-پارک وکیل آباد مشهد-استفاده از نور آبی در کنار نور گرم

طراحی نورپردازی پارک شب-پارک وکیل آباد مشهد-استفاده از نور آبی در کنار نور گرم

رنگ آبی رنگی است که در موجودات زنده به ندرت دیده می شود،یا به هنگام مریضی ایجاد می گردد.لذا استفاده از ترکیبات رنگی آبی بر روی موجودات زنده و یا در شرایط خاص ممکن است باعث ایجاد حس فساد یا مریضی شود،یا حتی در مواردی باعث ایجاد حس بی روحی و وحشت گردد.

استفاده از نور آبی در نورپردازی درخت

نور آبی اگر به صورت پس زمینه و به مقدار کم مورد استفاده قرار گیرد،می تواند باعث تقویت تاثیر نور های دیگر شود، چرا که نوری به شدت سرد است و سرمای آن باعث می شود رنگ های دیگر (خصوصا رنگ های گرم) به خوبی جلوه کنند.

طراحی اولیه نورپردازی میدان پانزده خرداد مشهد-استفاده از نور آبی به عنوان پس زمینه در جهت القاء حس سرما و تقویت تاثیر نورهای دیگر

طراحی اولیه نورپردازی میدان پانزده خرداد مشهد-استفاده از نور آبی به عنوان پس زمینه در جهت القاء حس سرما و تقویت تاثیر نورهای دیگر

یک لوستر با نور ارغوانی

روانشناسی رنگ ارغوانی

روانشناسی رنگ ارغوانی

نور ارغوانی ، هیجان و بلندپروازی

پس از نور بنفش نوبت به نور ارغاونی می رسد.ارغوانی حد واسط بین نور آبی و قرمز است و بهواقع به علت قدرت بیشتر نور قرمز در تحریک سلول هایبینایی نسبت به آبی ، این نور بیشتر به قرمز شباهت دارد.

طیف رنگ نور ارغوانی

طیف رنگ نور ارغوانی

رنگ ارغوانی رنگی شاد و جذاب است،هیجانات را تحریک می کند ، کمی از خلاقیت بنفش را در خود دارد ، اما قدرت رنگ قرمز به خوبی در آن حس می شود.

این رنگ علاوه بر این که به عنوان رنگی جذاب و شاد شناخته می شود ،به دلیل تاثیراتی که بر غرایز انسان دارد در کشورهای غیر اسلامی به وفور از آن جهت نورپردازی مکان هایی همچون کازینو ها و پارتی هاش شبانه استفاده می شود ، لذا پیشنهاد می شود از این رنگ به احتیاط و به صورت حساب شده در کنار رنگ های دیگر استفاده شود.

یک لوستر با نور ارغوانی

یک لوستر با نور ارغوانی

نمونه ای از طراحی نورپردازی به وسیله طیف نور سفید گرم که اثر روانشناسی خاصی دارد.

روانشناسی طیف نور سفید

روانشناسی رنگ سفید

نور سفید ، صداقت بی آلایش

نور سفید نشان گر بی آلایشی است.سپید رنگی است که کمتر از هر رنگ نور دیگری تحت تاثیر فیلتراسیون و تغییر فرم قرار گرفته است (مراد بعد روانی است).سپید نماینده صلح ، معنویت ، آزادی و وسعت است.اعمال رنگ سفید بر یک المان می تواند به آن روح آزادی و آزادگی را تزریق نماید.سفید در واقع متشکل از تمام رنگ ها ، یا حداقل رنگ های مکمل است.لذا دارای مفهوم هم رنگی ، وجودت و پرهیز از تفرقه است.

در حالت کلی نور سپید را به سه دسته تقسیم می کنند:

طیف رنگ و محدوده نور سفید

طیف رنگ و محدوده نور سفید

– سپید سرد : که به واقع سپیدی است که دارای طیف نور سرد بیشتری است.البته نباید دمای رنگ نور را با سردی و گرمی نور اشتباه گرفت ، چرا که گرما و سرمای نور تنها نشان دهنده بعد روانی آن است.سپید سرد درخشش بیشتری را القاء می کند و از دور بیشتر دیده می شود.سپید سرد بیشتر به رنگ نور ستارگان و ماه نزدیک است ، لذا بیشتر از هر رنگی در تولید افکت سقف و کف ستاره مورد استفاده قرار می گیرد.سپید سرد را جوانان بیشتر می پسندند. در چراغ های مه شکن از آن استفاده می کنند و نور لامپ های زنون دارای این طیف رنگ می باشد.رنگ سفید سرد در مهندسی روشنایی نقش یک سرد کننده روانی و القاء کننده حس سرما را ایفا می کند.در طب سنتی نیز تکید می شود که فردی که دارای مزاج گرم می باشد بیشتر در معرض این طیف از طیف سپید قرار بگیرد.در فصول گرم نیز استفاده از این نور در روشنایی محیط توصیه می شود.این طیف از نور سپید دارای دمای رنگی بیشتر از 6700 درجه کلوین است.استفاده از این طیف رنگ نور در روشنایی فروشگاه ها باعث می شود اجسام دارای رنگ سرد جلای بیشتری پیدا کنند.

نمونه طراحی نورپردازی به وسیه نور سفید سرد و نور آبی

نمونه طراحی نورپردازی به وسیه نور سفید سرد و نور آبی

-سپید خالص و نور روز : که بیان کننده رنگ نور سفید متعادل است.این طیف از سفید در حوالی دمای رنگ 6700 درجه کلوین واقع شده است.تعادل این رنگ از سفید استفاده از آن را برای روشنایی مکان های عمومی (که از هر قشر جامعه در آن حضور دارند) ، نورپردازی با مفاهیم آزادی ، یک رنگی و مفاهیم مشابه و فروشگاه های عمومی مناسب می کند.

-سپید گرم : که بیان کننده نور سفیدی است که دارای مقادیری از رنگ قرمز و کمی سبز می باشد،همانند نور ناشی از چراغ های جلوی اکثر اتومبیل ها یا نور یک شمع.سپید گرم در نورپردازی استفاده بسیار زیادی دارد.این رنگ از نور سپید باعث ایجاد جلوه ای طلاگونه در تقابل با رنگ های سرد می شود.سپید گرم گرمایی متعادل و دلنشین را ایجاد می کند که به وسیله اکثر مخاطبان قابل پذیرش باشد.سپید گرم در مهندسی روشنایی برای افزایش گرمای روانی مورد استفاده قرار می گیرد.این رنگ از نور برای کسانی که دارای طبع سرد هستند ، یا در زمستان ها توصیه می شود.استفاده از این رنگ در روشنایی باعث ایجاد حس شکوه و قدمت می گردد.دمای رنگ این نور زیر 6700 درجه کلوین است.

روشنایی توسط نور سفید گرم

روشنایی توسط نور سفید گرم

نمونه ای از طراحی نورپردازی به وسیله طیف نور سفید گرم که اثر روانشناسی خاصی دارد.

نمونه ای از طراحی نورپردازی به وسیله طیف نور سفید گرم

طراحی نورپردازی آبنمای دانشگاه خیام

روانشناسی نور فیروزه ای رنگ

روانشناسی رنگ فیروزه ای

نور فیروزه ای ، سرمای نور سبز

طیف نور فیروزه ای

طیف نور فیروزه ای

پس از رنگ سبز که رنگی اصلی است ، به رنگ نیمه اصلی فیروزه ای (Cyan) می رسیم.نور فیروزه ای را به واقع باید نزدیک ترین نور به رنگ آسمان دانست.از این رو نور فیروزه ای در ذهن احساس رها بودن را القا می کند.

رنگ فیروزه ای سرد تر از رنگ سبز است.لذا آرامشی که ایجاد می کند دارای سکون بیشتری می باشد.این رنگ خستگی را از ذهن می زداید و باعث ایجاد نشاط می گردد.معمولا کمتر کسی پیدا می شود که با این رنگ مشکل داشته باشد ، چرا که این رنگ رنگی فطری و پذیرفته شده است.

از کاربرد های مناسب این رنگ می توان به کاربرد در آب نما ها اشاره کرد.استفاده از این رنگ در آب نما ها باعث ایجاد جلا و طراوت در آب نما می گردد.

طراحی نورپردازی آبنمای دانشگاه خیام

طراحی نورپردازی آبنمای دانشگاه خیام

نور فیروزه ای نزدیکی زیادی به رنگ سفید دارد،هم چنان که می بینیم در دماهای بسیار زیاد از ستارگان چنین نوری ساطع می شود.این نور نور خسته کننده ای نیست و می توان بیشتر از آن در نورپردازی و به عنوان رنگ نور غالب استفاده کرد،هر چند که استفاده صد در صد از آن نیز عوارض نا مطلوبی دارد.

این رنگ نور در بعضی از منابع نوری ال ای دی به صورت طبیعی ایجاد می گردد.هرچند در ایران کمتر می توان این رنگ led را دید.در غیر این صورت می توان از ترکیب نورهای سبز و آبی بهره برد.این ترکیب به علت نزدیک بودن مشخه فرکانسی این دو نور به خوبی صورت می پذیرد.

نمونه نورپردازی درخت

خطرات نور مصنوعی برای درختان و گیاهان

آیا روشنایی در شب باعث آسیب به درختان می شود؟

 نویسنده :  William R. Chaney
دانشکده جنگلداری و منابع طبیعی ، دانشگاه  پوردو ، لافایته غربی
ترجمه شده توسط علی توانایی جبارزاده، مشهد مقدس

 

استفاده بیش از اندازه از نور در شب به عنوان یک آلودگی با اثرات بالقوه بر روی بعضی از درختان شناخته می شود.البته اثر نور اضافی بر روی درختان پیچیده است.درک پاسخ زخت یه عواملی همچون نوع لامپی که مورد استفاده قرار می گیرد ، طیف طول موج ساطع شده از منبع ، شدت نور پرتو ها و اثر نور بر بعضی از فعالیت های بیولوژیکی خاص ارتباط دارد.

آلودگی نوری :

قبل از استفاده وسیع از روشنایی توسط انرژی الکتریسیته در محیط های بیرون ساختمان ، آسمان شب دورنمای خیره کننده از هزاران هزار ستاره بود که در آسمان صاف و بدون نور ماه به خوبی دیده می شد.اما با افزایش روشنایی که به منظور تامین امنیت ، ایمنی ، تبلیغات و زیباسازی صورت می گرفت ، آلودگی نور رشد چشم گیری داشت به طوری که تبدیل به یک مسئله آزار دهنده شد.امروز زمین ما در پوششی از غبار نوری که شفق نامیده می شود قرار گرفته که بر اثر بازتاب روشنایی مصنوعی توسط قطرات آب موجود در هوا و ذرات گرد و غبار ایجاد می شود و باعث کدر شدن بخش عظیمی از دورنمای فلک می گردد.در نتیجه در شرایط کنونی 25 درثد از ما دیگر نمی توانیم راه شیری را مشاهده کنیم.بیشتر منابع نور مصنوعی ایجاد شده بیش از حد روشن هستند و یا اینکه به خوبی جهت دهینشده اند و در نتیجه اثرات منفی ایجاد می نمایند.

یکی از اثرات مضر روشنایی بیش از حد در شب هدرروی آشکار انرژی و صدمات زیست محیطی مربوط به تولید انرژی الکتریکی شامل استخراج معدن،سوراخ کاری ، پالایش ، سوخت و دفع مواد زاید است. به عنوان نمونه ، برآورد شده که 30 % انرژی الکتریکی تولید شده برای روشنایی محوطه های بیرونی به راحتی بر اثر اشتباه در جهت دهی  به هدر می رود.موسسه بین المللی آسمان تیره برآورد کرده است که این انرژی الکتریکی هدر رفته سالانه 5/1 بیلیون دلار هزینه می برد و باعث تولید 12 میلیون تن دی اکسید کربن می گردد. بسیاری از بزرگراه ها و مناطق دارای ترافیک بالا بیش از اندازه روشن هستند ، به صورتی که دید به علت درخششناشی از نقص صفحات پوشاننده منبع نوری کاهش می یابد.یکی دیگر از اثرات منفی این است که سیکل سالیانه رشد و بازسازی در درختان که توسط طول روز کنترل می شود می تواند به صورت بالقوه به وسیله نور اضفی در شب تغییر کند.

طیف طول موج مرئی نسبت به طیف کلی نور

طیف طول موج مرئی نسبت به طیف کلی نور

برای درک اثرات بالقوه نورپردازی در شب بر روی درختان این مسئله اهمیت دارد که با طبیعت طیف طول موج وسیع انرژی تابشی که درخت در معرض آنها قرار می گیرد آشنا شد.طیف طول موج الکترومغناطیسی مربوط می شود به تمام انرژی های تابشی که به صورت موجی از جایی به جای دیگر منتقل می شوند ، از کسری از نانومتر گرفته تا کیلومترها.برای روشن نمودن موضوع ، قسمت های مختلف طیف موج الکترومغناطیسی در (شکل 1) به صورت پیوسته نشان داده شده اند :

هر قسمت از این طیف موجی نقش های مهمی در فعالیت های سیاره زیستی ما ایفا می نماید.برای بررسی اثرات  روشنایی در شب ،قسمت های مرئی و مادون قسمت از این طیف اهمیت بیشتری دارندنور مرئی بین 380 تا 760 نانومتر در این طیف قرار دارد.این بخش باریک از پرتوها به این دلیل بسیار اهمیت دارد که همان قسمتی است که چشمان ما می تواند آن را حس کند و عمال اساسی برای دیدن اجسام است ، و همچنین برای فوتوسنتز و فرآیندهایی که رشد و توسعه گیاهان را کنترل می کنند ضروری است.مجموع طول پرتوهای محسوس تولید نور سفید می کنند اما می توان آن را به طیفی از رنگ های مختلف تقسیم کرد.طیف پرتوهای مادون قرمز (760-1،000،000 نانومتر) که ما آن را به صورت گرما حس می کنیم.این طیف موج ، شامل طول موج هایی است که با افزایش گازهای به اصطلاح گلخانه ایدر جو زمین جذب می شوند و باعث افزایش دمای هوا می گردند ، که باعث ایجاد پدیده گرمایش سراسری می گردد.اگر چه این پرتوها توسط چشم ما قابل رویت نیستند ، اما طول موج های مادون قرمز از لحاظ بیولوژیکی به اندازه قسمت مرئی از طیف موج الکترومغناطیسی اهمیت دارد.

درختان و پرتوهای الکترومغناطیسی :

درختان برای رشد و پیشرفت طبیعی خود به سه جنبه از پرتوهای مغناطیسی وابسته هستند: کیفیت نور (طول موج یا رنگ) ، شدت نور (روشنایی) و مدت زمان تابش در طول یک شبانه روز (دوره نور) . تا زمانی که شدت نور ،طول موج نور و مدت زمان تابش مورد نیاز آن تامین شود ، برای درخت  ملموس نیست که پرتوها از خورشید باشد یا منابع نوری مصنوعی .دو فعالیت مهم بیولوژیکی و طول موج های مورد نیاز برای آن ها عبارت اند از : 1) فوتوسنتز که نیاز به طیف آبی قابل رویت (400 تا 450 نانومتر) و قرمز (625 تا 700 نانومتر) دارد و 2) پاسخ به طول روز که نیاز به طیف قرمز مرئی(625 تا 760 نانومتر) و مادون قرمز  (765 تا 850) نانومتر دارد.نقش نور در فوتوسنتز و تبدیل این انرژی تابشی به شکل شیمیایی در درون شکر که برای  درختان قابل استفاده است به خوبی شناخته شده است.نقش طول روز یا پاسخ به طول روز در فعالیت های رشد و بازسازی ممکن است کمتر درک شده باشد.

به صورت نسبی شدت نور زیاد 1000 میکروانیشتین بر متر مربع بر ثانیه(میکرو انیشتین بر متر مربع بر ثانیه ) برای فوتوسنتز در بیشتر درختان کافی است ( 200میکرو انیشتین بر متر مربع بر ثانیه برای درختان سازگار به سایه) ، در حالی که پاسخ به طول روز ممکن است با شدت نوری   به کوچکی 60/0 تا 3 میکرو انیشتین بر متر مربع بر ثانیه القاء شود ، و این تنها جزئی از مقداری است که برای فوتوسنتز مورد نیاز است.به عنوان مرجع ، نور داخل اتاق کافی برای مطالعه حدود 6/4 و نور ماه کامل حدود 004/0 میکرو انیشتین بر متر مربع بر ثانیه است. لامپ 100 وات التهابی  حدود 5 میکرو انیشتین بر متر مربع بر ثانیه را در 5/1 متری فراهم می کند و یک لامپ 150 وات فلورسنت با نور سرد حدود 17 میکرو انیشتین بر متر مربع بر ثانیه در همان فاصله فراهم می کند.

از حوالی سالهای 1940 مشخص شد که این مدت تاریکی بدون وقفه در طول یک شبانه روز است که فعالیت های رشد همانند نهفتگی ، رشد شاخه ها و شکوفه دادن درختان را کنترل می کند.رنگدانه ای برگشت پذیر که فوتوکوم نامیده می شود این قابلت را دارد که طول دوره روز و شب را با جذب پرتوهای یکی از  حوزه های قرمز یا مادون قرمز متوجه شود.حتی یک فلش لحظه ای از نور در طول دوره تاریکی کافی است تا وضعیتی فیزیولوژیکی را به عنوان شب کوتاه یا به صورت معکوس روز طولانی را القاء کند.

درختان هم همانند گیاهان دیگر بسته به پاسخشان به طول روز به سه رده کوتاه روز ، بلند روز و خنثی روز دسته بندی می شوند.درختان کوتاه روز در اواخر تابستان که طول روز کوتاه می شود شروع به شکوفه دهی می کنند و وارد دوره نهفتگی می شوند.درختان بلند روز در اوایل تابستان شروع به شکوفه دهی می کنند و رشد گیاهی خود را تا زمانی که روزها در زمستان کوتاه شوند  ادامه می دهند.درختان خنثی روز به هیچ وجه توسط طول روز تحت تاثیر قرار نمی گیرند.طول دوره نور همچنین می تواند بر روی شکل برگ ها ، کرکی بودن سطح (رویش کرک) ، زمان ریزش پاییزی و پیشروی ریشه ها به خوبی شروع و پایان دوره نهفتگی شکوفه ها تاثیر بگذارد.بعضی از انواع نورپردازی در شب ممکن است طول روز طبیعی را تغییر دهد و در نتیجه این فرآیندها را آشفته کند.

تاثیرات روشنایی شب بر روی درختان :

از مباحث فوق باید مشخص شده باشد که اکثر روشنایی ها در شب شدت کافی برای اثر بر فوتوسنتز را ندارند ، اما ممکن است بر روی درختانی که به طول روز حساس هستند تاثیر بگذارد.نورهای مصنوعی ، به خصوص از منابعی که از خود طیف موج قرمز تا مادون قرمز ساطع می کنند ، باعث افزایش طول روز و تغییر در الگوی شکوفه دهی و مهم تر از آن تاثیر در ادامه رشد درخت و پیرو آن بازداری از ایجاد نهفتگی -که باعث مقاومت در برابر سختی های زمستان می گردد – می شود.درختان جوان تر به دلیل تمایل و توانایی در رشد بیشتر (معمولاً) به دلیل رشد مازاد ناشی از نور مصنوعی بیشتر از درختان بالغ تحت تاثیر آسیب های سرما قرار می گیرند.

روشنایی پیوسته که متاسفانه رواج بیشتری هم دارد ، به صورت بالقوه حتی بیشتر از نورهایی که در اواخر شب خاموش می شوند صدمه وارد می کند.برگهای درختانی که تحت نور پیوسته رشد می کنند ممکن است از نظر سایز بزرگ تر و در طول فصل رشد حساس تر به  آلودگی هوا و سختی آب باشند ، چرا که منافذ جذبیآنها برای مدت بیشتری باز می ماند.تفاوت زیادی در حساسیت درختان به نور مصنوعی هست (جدول شماره 1).درختان بسیار حساس می بایست از مناطقی که دارای نور شدیدتری که مملو از طول موج های قرمز و مادون قرمز است  هستند دور نگه داشته شوند.

جدول شماره 1 ) حساسیت درختان مختلف به نور مصنوعی :

زیاد متوسط کم
Acer ginnala (Amur maple) Acer nigrum (Black maple) Fagus sylvatica (European beech)
Acer negundo (Boxelder) Acer palmatum (Japanese maple) Fraxinus americana (White ash)
Acer platanoides (Norway maple) Acer rubrum (Red maple) Fraxinus nigra (Black ash)
Betula alleghaniensis (Yellow birch) Acer saccharum (Sugar maple) Fraxinus pennsylvanica (Green ash)
Betula lenta (Sweet birch) Cercis canadensis (Redbud) Fraxinus quadrangulata (Blue ash)
Betula nigra (River birch) Cornus sanquinea (Bloodtwig dogwood) Ginkgo biloba (Ginkgo)
Betula papyrifera (Paper birch) Gleditsia triacanthos (Honeylocust) Ilex opaca (American holly)
Betula pendula (European white birch) Ostrya virginiana (Ironwood) Liquidamber styraciflua (Sweetgum)
Betula populifolia (Gray birch) Phellodendron amurense (Corktree) Magnolia grandiflora (Southern magnolia)
Carpinus caroliniana (Hornbeam) Quercus alba (White oak) Malus sargenti (Sargent’s crabapple)
Catalpa bignonioides (Southern catalpa) Quercus rubra (Red oak) Picea engelmanni (Engelmann spruce)
Catalpa speciosa (Northern catalpa) Quercus montana (Rock chestnut oak) Picea glauca (White spruce)
Cornus florida (Flowering dogwood) Quercus stellata (Post oak) Picea glauca densata (Black Hills spruce)
Cornus sericea (Redosier dogwood) Sophora japonica (Japanese pagoda tree) Picea mariana (Black spruce)
Fagus grandifolia (American beech) Tilia cordata (Littleleaf linden) Picea pungens (Colorado blue spruce)
Liriodendron tulipifera (Tuliptree) Pinus banksiana (Jack pine)
Platanus hybrida (London planetree) Pinus flexilis (Limber pine)
Platanus occidentalis (Sycamore) Pinus nigra (Austrian pine)
Populus deltoids (Cottonwood) Pinus ponderosa (Ponderosa pine)
Populus tremuloides (Quaking aspen) Pinus resinosa (Red pine)
Robinia pseudoacacia (Black locust) Pinus rigida (Pitch pine)
Tsuga canadensis (Hemlock) Pinus strobus (White pine)
Ulmus americana (American elm) Pyrus calleryana (Bradford pear)
Ulmus pumila (Siberian elm) Quercus palustris (Pin oak)
Zelkova serrata (Zelkova) Quercus phellos (Willow oak)

طیف رنگ تولید شده توسط منابع نوری متفاوت و تاثیرات آن ها بر روی درختان :

منابع نوری مختلف طیف های نوری متفاوتی از خود ساطع می کنند.یک نوع از لامپ ها نور بیشتری از یک طول موج خاص (رنگ) نسبت به منبع نوری دیگر ساطع می کند.به عنوان مثال ، نور فلورسنت دارای مقادیری بیشتری از طیف آبی نسبت به طیف قرمز است ، در حالی که نور ناشی از حباب های التهابی پرتوهای کمی از طیف آبی و در مقابل آن پرتوهای زیادی از طیف قرمز و مادون قرمز از خود ساطع می کنند.لامپ های بخار جیوه در حالت کلی طول موج های بنفش تا آبی ، و لامپ های متال هالاید رنگهای محدوده سبز تا نارنجی را از خود ساطع می کنند.لامپ های بخار سدیم پرفشار (HPS ) شدت زیادی از طیف قرمز و مادون قرمز را از خود ساطع می کنند. (جدول شماره 2).

جدول شماره 2 ) طول موج های ساطع شونده از انواع منابع نوری و اثرات بالفوه آنها بر روی فعالیت های بیولوژیک درختان :

اثرات بالقوره بر روی درختان طول موج های ساطع شده منبع نوری
کم آبی فرکانس بالا،قرمز فرکانس پایین فلورسنت
زیاد قرمز فرکانس بالا و مادون قرمز التهابی
کم بنفش تا آبی بخار جیوه
کم سبز تا نارنجی متال هالاید
زیاد مقدار قرمز زیاد + مادون قرمز بخار سدیم پرفشار
به نوع آن بستگی دارد به نوع آن بستگی دارد LED

در ابتدا برای روشنایی معابر بیشتر از لامپ های التهابی کم نور یا لامپ های فلورسنت پرنورتر ، بخار جیوه یا متال هالید استفاده می شد.علارغم این که این منابع نوری برای حشرات جذاب بودند ، اثر کمتری بر روی گیاهان داشتند ، چرا که به جز لامپ های التهابی که نسبتاً طیف موج یکسانی از همه طول موج ها را ساطع می کرد و در مقابل آن شدتی کمتر از آن داشتند که بر بیشتر درختان تاثیر بگذارند ، دیگر لامپ ها اغلب از خود طول موج های پایین تری از خود ساطع می کردند.در اواسط سالهای 1960 ، لامپ های بخار سدیم پر فشار به بهره برداری رسیدند  ،که شدت زیادی قابل توجهی از نور های حوزه قرمز و مادون قرمز از خود ساطع می کردند.صدمات زیادی به درختان در زمان استقبال گسترده از این نوع از منابع نوری مصنوعی گزارش شده است.

 

چه باید کرد ؟

هنگامی که منابع نوری مصنوعی ضروری هستند ، لامپ های بخار جیوه ، متال هالاید و یا فلورسنت می بایست در اولویت قرار گیرند.باید استفاده از لامپ های بخار سدیم پرفشار جلوگیری کرد و حتی لامپ های التهابی کم نور هم بهتر است به دلیل اثرات احتمالی آن ها بر روی برخی از درختان کنار گذاشته شوند.قاب ها می بایست به طوری پوشیده شوند که تمام نور تنظیم شده به سمت زمین بر روی پیاده رو ها و ماشین ها و دور از گیاهان تابیده شود تا اثر آلودگی نور و صدمه بر درختان را کاهش دهد.(شکل 2).در تمام موارد باید نوردهی به سمت بالا و تابیدن نور در مسافت های افقی زیاد اجتناب کرد( شکل 3).نورها می بایست در زمان  های خاموشی مطلق خاموش شوند یا کاهش پیدا کنند تا از نوردهی پیوسته که موجب آشفته کردن الگوی رشد طبیعی درخت می شود جلوگیری کرد.زمانی که باید درختان را در مکان هایی کاشت که نور اضافی در شب در حال حاضر موجود است ، باید از درختانی استفاده کرد که کمتر به نور حساس هستند (جدول شماره 1)

شکل 2) بهترین نوع طراحی روشنایی با بهترین انتخاب منبع نوری علاوه بر ایجاد نور شب اثرات آلودگی نور بر درختان را به حداقل می رساند

بهترین نوع طراحی روشنایی برای درختان

بهترین نوع طراحی روشنایی برای درختان

شکل 3) طراحی روشنایی ضعیف که از قاب های  ناپوشیده و نورهای موضعی رو به بالا استفاده می نماید.حتی با انتخاب مناسب نوع لامپ برای کاهش تاثیرات مستقیم بر روی درخت ، آلودگی نوری بر اثر اتلاف نور اتفاق می افتد.

طراحی روشنایی ضعیف برای درختان

طراحی روشنایی ضعیف برای درختان