طراحی نورپردازی منتخب مسجد شیخ زاید سال 2010
طراحی نورپردازی مسجد شیخ زاید متخب مسابقات طراحی نورپردازی سال 2010
برگزار کنندگان جوایز 27 مین دوره مسابقات بین المللی طراحی نورپردازی IALD اعلام کردند :
شرکت Speirs & Major سومین جایزه نورافشانی متوالی را از آن خود کرد.
23 پروژه از 12 کشور جوایز 27 امین دوره مسابقات سالیانه بین المللی طراحی نورپردازی (IALD) را در گردهمایی 13 ام می در هتل رونسانس لاس وگاس ، نوادای امریکا دریافت کردند.از این 23 پروژه ، 3 پروژه تقدیرنامه ، 12 پروژه جایزه شایستگی و 8 پروژه جایزه برتری را دریافت کردند.
برنده ای که بیشترین امتیاز را در تمامی گروه ها داشته باشد، علاوه بر دریافت نشان فوق العاده برای طراحی نورپردازی خود ، نشان “نورافشانی” را نیز برای برتری طرح نورپردازی خود دریافت می نماید.شرکت طراحی نورپردازی Speirs & Major این افتخار را سومین بار پیاپی به دست آورد.این بار این جایزه توسط آقای جوناتان اسپرز Johnathan Speirs برای طراحی نورپردازی خارجی مسجد شیخ زاید بن سلطان آل نهیان ابوظبی امارات دریافت شد.
دیان مک ناب رودریگز Diane McNabb Rodriguez ، از اعضای IALD و رئیس مسابقات بین المللی طراحی نورپردازی IALD تحت تاثیر برندگان این دوره گفت : “امسال IALD در جواب فراخوان دریافت آثار ،بیش از 200 پروژه هیجان انگیز و امیدبخش دریافتی داشت. تعداد محدود برندگان گواه این است که داوران مسابقات ، امسال وظیفه سنگینی برای جداسازی معدود برندگان را از این حجم پروژه های ثبت شده داشتند و این تعداد شرکت کننده استاندارد کیفی در طراحی نورپردازی را به سطح جدیدی ارتقاء داد.
همانطور که گفته شد ، پروژه دریافت کننده جایزه نورافشانی بیشترین امتیاز را از دواران دریافت کرده است. برنده این جایزه در ابتدا خبر ندارد که این جایزه را دریافت می کند و این موضوع را هنگام حضور در جشن بعد از ظهر اهدای جوایز متوجه خواهد شد. هیجان در حاضرین دعوت شده به جلسه مشخص بود. این گردهمایی کمک موثری به افزایش بار علمی موسسه آموزشی IALD بود.
پذیرنده جایزه نورافشانی در طراحی نورپردازی آاقای جاناتان اسپرز از شرکت Speirs & Major برای طراحی نورپردازی خارجی مسجد شیخ زاید بن سلطان آل نهیان در ابوظبی بود.
مسجد ابوظبی سومین مسجد بزرگ دنیا و دارای بزرگترین گنبد در بین مساجد دنیا است که در طراحی آن در مقایسه ساختمان های مذهبی دیگر ، اهمیت سمبلیک خاصی به نور داده شده است.نورپردازی داخلی به گونه ای است که منابع نوری درون تار و پود بنا به گونه ای مخفی شده اند که قابل رویت نیستند. برجسته ترین بخش نورپردازی،نورپردازی بیرونی بنا است که بر اساس تقویم قمری اسلامی جذر و مد می کند ، و تغییرات شدت نور ماه تاثیر اساسی بر روی مفاهیم نورپردازی گذاشته است ،که در نتیجه نورپردازی رفته رفته در طول دوره 28 روزه ماه قمری تغییر می کند. آقای جاناتان اسپرز Jonathan Speirs ،مدیر این گونه شرح می دهد :
“ما قصد داشتیم که کاری کنیم که همان طوری که ماه باعث جذر و مد می شود ، بر روی بنا نیز تاثیر بگذارد . ایده آن بود که بنا در هنگام ماه کامل به رنگ سفید روشن شود ، و وقتی روشنی ماه رفته رفته طی دوره 28 روزه خود کاهش می یابد، نورپردازی رفته رفته آبی تر و تیره تر شود.آن چنان که در چهاردهمین شب (پس از ماه کامل) مسجد با آبی مطلق نورپردازی شده باشد.”
ترجمه آزاد از اطلاعیه های انجمن بین المللی طراحان نورپردازی IALD که متاسفانه به دلیل گذر زمان و حذف اطلاعیه های سال 2010 برخی از آن ها از سطح نت یافته و ترجمه شد. لذا به دلیل عدم پاسخ مسئولین انجمن بین المللی طراحان نورپردازی IALD به درخواست بنده بعضی اطلاعات در اختیار بنده نبوده و ترجمه نگشته است
نظر نویسنده :
همان طور که در مقاله ای دیگر در خصوص نورپردازی مسجد گفتیم ، مساجد نماد رهایی از تجمل گرایی هستند و نمی بایست معماری مساجد دچار خودنمایی شود که متاسفانه پس از ظهور بنی امیه رسم ناپسند تجمل گرایی برای مساجد پایه گذاری شد.
تیم طراحی نورپردازی Speirs + Major به عنوان یک طراح نورپردازی غربی وظیفه طراحی نورپردازی این مسجد را به عهده می گیرد. این شرکت که در جزیره انگلستان ساکن است بر خلاف معمار و کارفرمای این مسجد توجه بیشتری به مفاهیم اسلامی داشته است تا تجمل گرایی.همان طور که اشاره شد در نورپردازی این مسجد از طیف ثابت سفید تا آبی استفاده شده است که بنا به شدت نور ماه شدت و رنگ آن تغییر می کند. نکته ای که اشاره نشد وجود یک طرح زیبای ابر مانند متحرک در نورپردازی است که به صورت تابشی برای روی نما نقش می بندد.
وجود این نقش و نقوش به بنا ساختاری آسمانی و رو به اوج می دهد و ظاهر نما را چون کاغذ ابر و باد می آراید.در کنار این زیبایی و طرح ها می بایست به تضاد زیبای بین رنگ های سرد در بیرون مسجد و گرم در داخل مسجد اشاره کرد.این تفاوت گرما در رنگ ها باعث می شود که نمای بیرونی مسجد همچون آسمان ها آرام و رو به اوج باشد و داخل مسجد مانند یک منزل امن باشد در مقابل تمام خطرات دنیا که شما را ترقیب می کند پس از درک حس آرامش به سمت امنیت گام بردارید.
ار نکات دیگر نورپردازی این مسجد می توان به اجرای تکنیک نورپردازی 3D Mapping بر روی نما اشاره کرد. این نورپردازی که پس از اجرای نورپردازی منتخب اجرا شده است ، باعث تبدیل نمای مسجد به یک انیمیشن پویا گردیده . اگر چه این نورپردازی به جذابیت مسجد می افزاید و با خودنمایی مسجد و سازندگان آن سازگار است ، لیکن کاملا در تضاد با ساده گرایی مطلوب مسجد و روح معنوی عبادت است.